17 sierpnia 2023 r. uchwalona została ustawa o niektórych zawodach medycznych. Ustawa ta czeka obecnie na podpis prezydenta RP i z wyjątkiem niektórych przepisów wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych uregulowała w polskim porządku prawnym warunki i zasady wykonywania 15 zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte regulacjami ustawowymi*. Są to:

🩺 asystentka stomatologiczna,

🩺elektroradiolog,

🩺 higienistka stomatologiczna,

🩺 instruktor terapii uzależnień,

🩺 opiekun medyczny,

🩺 optometrysta,

🩺 ortoptystka,

🩺 podiatra,

🩺 profilaktyk,

🩺 protetyk słuchu,

🩺 technik farmaceutyczny*,

🩺 technik masażysta,

🩺 technik ortopeda,

🩺 technik sterylizacji medycznej,

🩺 terapeuta zajęciowy.

* zasady wykonywania zawodu technika farmaceutycznego znajdziemy w Prawie farmacutycznym

Dietetyk?

Na etapie prace legislacyjnych z katalogu zawodów medycznych usunięto dietetyka. Natomiast wybrane regulacje ustawy będą również dotyczyć tej grupy. Zgodnie z nową ustawą do osób wykonujących czynności zawodowe w zakresie planowania diety, prowadzenia konsultacji dietetycznych oraz udzielania porad edukacyjnych w ramach świadczeń gwarantowanych finansowanych ze środków publicznych stosuje się następujące regulacje:

1. warunki, jakie należy spełnić, by wykonywać zawód medyczny;
2. przypadki utraty uprawnień do wykonywania zawodu;
3. obowiązek wykonywania zawodu z należytą starannością, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej i umiejętnościami niezbędnymi do wykonywania tego zawodu, z  poszanowaniem praw pacjenta i dbałością o jego bezpieczeństwo;
4. obowiązek przestrzegania praw pacjenta i informowania pacjenta o jego prawach zgodnie z ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta; a także prawo do żądania od zlecającego uzasadnienia realizacji zlecenia wykonania danego świadczenia opieki zdrowotnej, a także prawo odmowy wykonania określonego świadczenia;
5. prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta w zakresie niezbędnym do udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej;
6. odpowiedzialność zawodowa osób wykonujących zawód medyczny.

Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego

Ustawa wprowadza również Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, dzięki któremu będzie możliwa weryfikacja osób wykonujących zawody medyczne zarówno przez pracodawców, jak i pacjentów. Wpis do rejestru będzie stanowić warunek niezbędny do wykonywania danego zawodu medycznego, będzie również umożliwiać identyfikację osoby wykonującej zawód medyczny. Ponadto – zgodnie z uzasadnieniem projektu nowej ustawy – będzie on cennym narzędziem analitycznym, pozwalającym na uzyskanie informacji o aktualnej liczbie osób wykonujących zawód medyczny, sposobie wykonywania tego zawodu, jak również będzie źródłem informacji o potrzebach kadrowych w tych zawodach w poszczególnych rejonach kraju.

Dla osób wykonujących zawód medyczny, które w dniu wejścia w życie nowych przepisów spełnią wymogi niezbędne do wykonywania zawodu (tj. określone w art. 2 ust. 1 pkt 1–5 i ust. 2 ustawy), przewidziano okres roku na uzyskanie wpisu do rejestru (do tego czasu będą mogły wykonywać pracę). Przy czym powinny one złożyć wniosek o wpis do rejestru nie później niż w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Odpowiedzialność zawodowa i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego

Ustawa uregulowała również zasady odpowiedzialności zawodowej, a także kwestie dotyczące ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących zawody medyczne.

Ustawiczny rozwój zawodowy może być realizowany przez kształcenie
podyplomowe lub doskonalenie zawodowe. W uzasadnieniu do ustawy można przeczytać: „Brak zasad doskonalenia zawodowego w zawodach medycznych objętych przedmiotowym projektem to najbardziej podkreślane przez środowiska zawodowe zaniedbanie skutkujące brakiem należytego podnoszenia kwalifikacji zawodowych w tej grupie”.

Nowa regulacja ma zagwarantować pociągnięcie osoby wykonującej dany zawód medyczny do odpowiedzialności zawodowej w przypadku nienależytego lub nierzetelnego przestrzegania obowiązków, wprowadzając istotne instrumenty zwiększające bezpieczeństwo pacjentów.

Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej osoby
wykonującej zawód medyczny obejmować ma:
1) czynności sprawdzające prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego;
2) postępowanie wyjaśniające prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego;
3) postępowanie przed Komisją Odpowiedzialności Zawodowej.

Karami za przewinienie zawodowe będą:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) kara pieniężna;
4) zawieszenie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego na okres do 5 lat;
5) pozbawienie uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego.